Przedsiębiorcy będą płacić podatek w tym państwie, do którego sprzedają towar. Będą mogli przy tym skorzystać z uproszczenia określanego jako VAT OSS (ang. One Stop Shop). Z jego pomocą rozliczą transakcję, najczęściej w kraju siedziby, a fiskus przekaże wpłacony podatek swoim kolegom z drugiego państwa – tłumaczy ekspert. NSA jednak stanął po stronie Spółki i uznał, iż nie działa ona jako podatnik VAT. Wobec tego, rekompensaty jej wypłacane przez Gminę nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. NSA podzielił zdanie Spółki, iż realizuje ona zadania publiczne (organu władzy publicznej), wyłączone z VAT na mocy art. 15 ust.6 ustawy o VAT. A. A. Każdy przedsiębiorca rozpoczynający działalność musi podjąć decyzję, czy jego firma będzie czynnym podatnikiem VAT. Trzeba bowiem pamiętać, że w określonych przypadkach możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia w tym zakresie, w innych natomiast rejestracja dla celów podatku od towarów i usług jest obligatoryjna. W interpretacji przepisów podatkowych bardzo przydatne są przykłady praktyczne. Część pierwsza prezentuje zadania z rozwiązaniami i usprawiedliwieniami oraz zadania do samodzielnej nauki, co ułatwi identyfikację przychodów i kosztów ich uzyskania osób prawnych i fizycznych również rozliczenie podatku vat należnego i naliczonego. Elastyczność cenowa popytu zadanie 1: Oszacuj wskaźnik elastyczności cenowej popytu, jeżeli po wzroście jego ceny 300 zł do 420 zł wielkość zakupów spadła w ciągu dnia z 15 do 12 kg. Przedstaw sytuację graficznie. Podaż odpowiedź…. P 1 = 300 zł. Q 1 = 15 kg. P 2 = 420 zł. Q 2 = 12 kg. Pierwsze zdanie jest prawdą, bo w tym przypadku podatek VAT jest równy \(2,70zł-2,50zł=0,2zł\), a więc jest to \(\frac{0,2zł}{2,5zł}=0,08=8\%\) ceny netto. Krok 2. Ocena prawdziwości drugiego zdania. Drugie zdanie jest nieprawdą, bo cena z podatkiem VAT będzie wynosić \(22zł\cdot1,05=23,10zł\). Od 1 stycznia 2022 r. mamy istotną zmianę w tym zakresie polegającą na wpisaniu do ustawy, że istotne jest jedno z kryteriów: nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przewyższa 3 mln zł albo 30% rocznego EBITDA. Spójnik „albo” zmienia bardzo sytuację wielu podatników, którzy będą musieli część kosztów finansowania bNhxj0N. Elżbieta Rogala Pytania ogólne 1. Czy opłaty z tytułu użytkowania wieczystego mają charakter cywilnoprawny, czy publicznoprawny? Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego mają charakter cywilnoprawny, a nie publicznoprawny. Wynika to z jednoznacznego orzecznictwa sądowego (zob. np. orzeczenie Sądu Najwyższego z 25 lutego 1997 r., II CKU 10/97). Ustanawianie i znoszenie użytkowania wieczystego, a także kształtowanie elementów treści stosunku prawnego tego użytkowania następuje bowiem cywilnoprawnymi oświadczeniami woli oraz umowami cywilnoprawnymi (aktami notarialnymi). Jeśli zatem opłata roczna za użytkowanie wieczyste gruntów jest sprawą cywilną w znaczeniu materialnym, to jako taka podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na ogólnych zasadach. 2. Jak dla celów podatku VAT traktowane są takie czynności, jak: ustanowienie, zamiana, darowizna czy aport użytkowania wieczystego gruntów? Czy jako dostawa towarów, czy jako świadczenie usług? Ustanowienie, zamiana, darowizna czy aport użytkowania wieczystego gruntów przez dość długi czas było traktowane dla celów podatku VAT jako świadczenie usług. I to zarówno przez orzecznictwo podatkowe (zob. np. pismo Ministra Finansów z 11 sierpnia 2004 r., PP1-811-1181/2004/EF/2699), jak i sądowe. Jednakże traktowanie ustanowienia, zamiany, darowizny, aportu (czyli zbycia) użytkowania wieczystego gruntów jako dostawy towarów (dostawy gruntów) przesądziła treść uchwały NSA z 8 stycznia 2007 r., I FPS 1/06. Uchwała ta stała się podstawą prawną postępowania oraz orzeczeń organów podatkowych, zgodnie z poleceniem Ministra Finansów (zob. pismo z 27 marca 2007 r. nr PT10-812-167/2007/MR/429). 3. Czym jest zbycie udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu? Do udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu stosuje się zasady dotyczące współwłasności nieruchomości. A zatem, w przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. W świetle powyższego oraz definicji „towaru”, którym dla celów podatku VAT jest część budynku lub budowli oraz grunt, sprzedaż udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu należy traktować w kategorii dostawy towaru. 4. Kiedy dochodzi do wykonania czynności użytkowania wieczystego gruntów? Niezbędnymi warunkami oddania gruntu gminy lub Skarbu Państwa w użytkowanie wieczyste są: • zawarcie prawidłowej umowy w formie aktu notarialnego oraz • wpis do księgi wieczystej nieruchomości, mający moc wsteczną, tj. od złożenia wniosku o dokonanie wpisu (ex tunc). Przy czym prawo użytkowania wieczystego gruntów powstaje po dokonaniu tego wpisu i dopiero od tego czasu gmina może żądać opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste. Znaczenie konstytutywne wpisu do księgi wieczystej prawa wieczystego użytkowania wyraża się w tym, że jego przedmiotem jest ustanowienie, zmiana, zniesienie stosunku prawnego. Przeniesienie prawa jest zatem uzależnione od wpisu w księdze wieczystej, co oznacza, że wpis jest przesłanką powstania tego prawa. A zatem, zbycie prawa następuje dopiero z datą tego wpisu. Pytania o umowy sprzed 1 maja 2004 roku 5. Jeśli opłaty roczne są pobierane po 1 maja 2004 roku, ale od zawartej przed tą datą w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego gruntu, to czy podlegają one podatkowi VAT? Czynność oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT traktuje się jako dostawę towarów, a nie świadczenie usług. Wynika to z charakteru tego prawa, które zbliżone jest do prawa własności. Jeżeli zatem użytkowanie wieczyste (dostawa towarów) zostało ustanowione przed 1 maja 2004 roku, to obowiązek podatkowy w podatku VAT od tej czynności należy ustalić w dacie wydania towaru, czyli w okresie, gdy czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że opłaty z tytułu wieczystego użytkowania uiszczane są przez cały czas trwania umowy, tj. każdego roku z góry, w terminie do 31 marca. Data regulowania zapłaty za użytkowanie wieczyste (za dostawę towaru) pozostaje bez wpływu na obowiązek podatkowy w podatku VAT, podobnie jak przy ratalnej spłacie za wydany już towar. Ponadto, należy tu wziąć pod uwagę stanowisko NSA zawarte w uchwale z 8 stycznia 2007 r., I FPS 1/06, w której Sąd potwierdził jednoznacznie, że użytkowanie wieczyste nieruchomości – na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT – traktuje się jako dostawę towarów, a nie świadczenie usług. W świetle powyższego należy stwierdzić, że nie ma podstaw do opodatkowania podatkiem VAT opłat rocznych od umów ustanowionych i wpisanych do ksiąg wieczystych przed 1 maja 2004 roku. Tym samym nie są opodatkowane podatkiem VAT czynności ustanowienia przed 1 maja 2004 roku prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz związanych z tym prawem wszystkich opłat rocznych. Dopiero bowiem po wejściu w życie nowej ustawy o podatku od towarów i usług, tj. po 1 maja 2004 roku, takie opodatkowanie występuje. Wówczas bowiem grunt został uznany za towar. 6. Czy dopuszczalne jest wystawienie korekt faktur VAT i pomniejszenie podatku należnego bezpodstawnie uprzednio wykazanego od otrzymywanych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed 1 maja 2004 roku? W sytuacji gdy oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste (ustanowienie tego prawa): 1) nastąpiło przed 1 maja 2004 roku, 2) stanowi czynność uznawaną dziś powszechnie – w ślad za uchwałą NSA z 8 stycznia 2007 roku – za dostawę gruntów, to otrzymywane po 1 maja 2004 roku roczne opłaty z tego tytułu nie podlegają podatkowi od towarów i usług. Jednak z uwagi na fakt, że podatnik wystawiał faktury VAT i opodatkowywał 22-proc. podatkiem VAT ww. otrzymywane opłaty, dopuszczalne i prawidłowe jest dokonanie korekt tych faktur. W razie bowiem wystąpienia w wystawionych fakturach jakiejkolwiek pomyłki, wiążącej się zwłaszcza ze stawką i kwotą podatku VAT, sporządza się korekty takich faktur. W tych właśnie korygujących dokumentach nastąpi pomniejszenie podatku należnego bezpodstawnie uprzednio wykazanego. W omawianym przypadku chodzi o pomniejszenie podatku należnego wykazanego na fakturach VAT wystawionych po 1 maja 2004 roku, w których zbędnie został wykazany podatek VAT od opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed tą datą. Dlatego jedyną możliwością odzyskania nienależnie wykazanego podatku VAT w fakturach jest korekta tych faktur. 7. Czy zasadne jest żądanie zwrotu nienależnie zapłaconego podatku VAT od opłat wniesionych po 1 maja 2004 roku z tytułu prawa użytkowania wieczystego gruntów ustanowionego przed tą datą? W przypadku gdy oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste nastąpiło przed 1 maja 2004 roku, tj. przed tym dniem dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa, to czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. A zatem, jeśli w ostatnich trzech latach (od 2005 do 2007 r.) opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntów ustanowionego przed 1 maja 2004 roku zostały powiększone o podatek VAT, istnieją podstawy do dokonania korekt faktur dokumentujących uiszczenie tych opłat. Wystawca korekt faktur koryguje podatek należny w miesiącu otrzymania od użytkownika wieczystego potwierdzenia odbioru faktury korygującej. Oddający nieruchomości w użytkowanie wieczyste mogą również skorygować uprzednio złożoną deklarację VAT-7 (np. za marzec/kwiecień 2005, marzec/kwiecień 2006 czy marzec/kwiecień 2007 r.) poprzez złożenie deklaracji korygującej VAT-7 za te miesiące wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty, a co za tym idzie, żądać zwrotu nienależnie zapłaconego podatku VAT naliczonego od opłat wniesionych w latach 2005–2007. Ten drugi przypadek dotyczy jednak wyłącznie sytuacji, gdy pobrane opłaty z tytułu ustanowionego przed 1 maja 2004 roku prawa użytkowania wieczystego gruntów nie zostały zafakturowane. Pytania o umowy zawarte po 1 maja 2004 roku 8. W jakich przypadkach należy bezwzględnie wystawić fakturę na użytkowanie wieczyste? Obowiązek fakturowania czynności polegającej na ustanowieniu, zamianie (zbyciu) użytkowania wieczystego ma miejsce, jeśli czynność ta jest opodatkowana lub zwolniona od podatku VAT, a użytkownikiem wieczystym jest: 1) wszelkiego rodzaju podmiot gospodarczy, 2) osoba prawna nieprowadząca działalności gospodarczej oraz 3) osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub rolnik ryczałtowy, jeśli zażądają wystawienia faktury. 9. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT od ustanowienia, zamiany (zbycia) użytkowania wieczystego? Powstanie obowiązku podatkowego w podatku VAT od ustanowienia, zamiany (zbycia) użytkowania wieczystego następuje na ogólnych zasadach, tj. tak jak od dostawy towarów. Oznacza to, że obowiązek ten powstaje z dniem wykonania tej dostawy, czyli z dniem sprzedaży. Ponieważ dniem zbycia użytkowania wieczystego nie jest dzień spisania aktu notarialnego (jak przy sprzedaży gruntu), ale dzień dokonania wpisu w księdze wieczystej, to ten dzień oznacza datę powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT. Jeśli ponadto istnieje obowiązek fakturowania tej czynności, to rozliczenie podatku VAT przypada nie później niż w dniu jej zafakturowania, czyli siódmego dnia od dokonania tego wpisu (zob. art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku VAT). 10. Czy termin faktycznego wnoszenia opłat rocznych od ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu po 1 maja 2004 roku, może wpływać na termin deklarowania podatku VAT należnego? Czy zatem w sytuacji, w której prawo to zostało wpisane do księgi wieczystej 20 grudnia 2007 roku, zadeklarowania podatku VAT należnego należy dokonać wyłącznie w deklaracji VAT-7, składanej za grudzień 2007 roku, czy możliwe jest także dokonywanie tego przez wszystkie kolejne 99 lat, tj. przez cały okres oddania tego prawa? Obowiązek podatkowy od ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu, jako od dostawy towaru, zgodnie z przepisami powinien powstać w dniu ustanowienia tego prawa, tj. w dacie wpisu do księgi wieczystej. Oznacza to wprost, że w sytuacji, w której prawo to zostało wpisane do księgi wieczystej 20 grudnia 2007 roku, zarówno od pierwszej opłaty, jak i pozostałych opłat rocznych podatek należny powinien być rozliczony wyłącznie w deklaracji VAT-7 składanej za grudzień 2007 roku. Tak czynią np. leasingodawcy kapitałowi, gdzie odpisów amortyzacyjnych dokonuje używający. Leasingodawcy ci oddając przedmiot leasingu do okresowego używania (zwykle na 3 lub 5 lat), płacą VAT jednorazowo w dacie oddania przedmiotu leasingu do używania. Czym innym jest jednak zapłata podatku VAT za 5 lat z góry od wszystkich opłat leasingowych, a czym innym za 99 lat z góry od opłat rocznych od ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu. Takie rozwiązanie, czyli zapłata podatku VAT z góry jednorazowo od wszystkich 99 opłat rocznych, choć wynikające z przepisów, jest w praktyce niewykonalne. A zatem, pozostaje jedynie rozliczać podatek VAT od ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu, tak jak to czyniono wówczas, gdy wieczyste użytkowanie uznawano za usługę, a nie za towar, czyli w terminie wystawienia faktur lub w terminie faktycznego wnoszenia opłat rocznych. Takie rozwiązanie wynika także bezpośrednio z przepisu projektowanego na 2008 rok (niewprowadzonego w życie ze względu na samorozwiązanie parlamentu) ustalającego termin powstania obowiązku podatkowego od ustanowienia i zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu w terminie faktycznego wnoszenia części lub całości opłat rocznych. Pozostaje jedynie czekać na nowe przepisy, które, tak jak te projektowane i niezrealizowane, będą uznawały ustanowienie i zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu wprost za dostawę towaru i wprowadzą odrębny obowiązek podatkowy dotyczący właśnie użytkowania wieczystego (projekt dotyczył zmian w omawianym zakresie art. 7 i art. 19 ustawy o podatku VAT). Ponieważ jednak ustanowienie i zbycie prawa użytkowania wieczystego już wcześniej stało się dostawą towarów, tj. w wyniku uchwały NSA z 8 stycznia 2007 roku, przyjętej powszechnie do stosowania przez organy podatkowe i przez podatników, to już teraz (jeszcze przed wprowadzeniem w życie stosownych przepisów) istnieją podstawy, by stosować zaproponowane rozwiązane, tj. by w terminie wystawienia faktur lub w terminie faktycznego wnoszenia opłat rocznych rozliczać podatek VAT od ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu. Jest to jedyne logiczne rozwiązanie, możliwe do stosowania w praktyce. Jeśli bowiem treść przepisu rozumiana gramatycznie (literalnie) prowadzi do absurdalnych wniosków, to taką interpretację należy odrzucić. A tak byłoby, jeśliby uznać konieczność zapłaty podatku VAT jednorazowo za 99 rat z góry. Aby nie było żadnych wątpliwości, należy zatem czekać na ostateczne rozwiązanie w tym względzie, tj. albo na nowe przepisy, albo na nową uchwałę NSA, która podpowie, jak w tej sytuacji należy się poprawnie i nie naruszając żadnych przepisów zachować. 11. Czy opodatkowaniu podatkiem VAT podlega sprzedaż przez gminę przeznaczonej pod zabudowę rekreacyjną działki rekreacyjnej będącej w użytkowaniu wieczystym osobie, która użytkuje tę działkę? A jeśli tak, to jaką stawką? Już od 1 maja 2004 roku sprzedaż jakiejkolwiek działki, w tym także niezabudowanej (jako sprzedaż terenu niezabudowanego), podlega ustawie o podatku VAT. Jednakże wysokość tego opodatkowania dotyczącego terenu niezabudowanego, czyli albo stawką podstawową 22%, albo też podleganie zwolnieniu od podatku VAT zależy od rodzaju i charakteru takiej działki. Tereny budowlane i tereny przeznaczone pod zabudowę podlegają bowiem opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 22%, natomiast tereny i grunty pozostałe, czyli nieprzeznaczone pod zabudowę, objęte są zwolnieniem od tego podatku. Jeśli zatem sprzedaż dotyczy działki rekreacyjnej, przeznaczonej pod zabudowę rekreacyjną, to jest to teren przeznaczony pod zabudowę i jako taki podlega opodatkowaniu podstawową stawką podatku VAT – 22%. Nie można bowiem uznać działki rekreacyjnej przeznaczonej pod zabudowę rekreacyjną jako niestanowiącej „terenu przeznaczonego pod zabudowę” w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku VAT. Zabudowa bowiem to wszelkiego rodzaju obiekty trwale związane z gruntem. Jeśli zatem kupujący użytkujący działkę rekreacyjną może dokonać jej zabudowy, to gmina zbywając mu taką działkę jest zobowiązana rozliczyć od tej transakcji podatek VAT należny według stawki podstawowej 22%. 12. Czy podatkowi VAT podlega zbycie udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu dokonane po 1 maja 2004 roku? Zbycie udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu jako dostawa towaru (dostawa gruntu) podlega – na ogólnych zasadach – podatkowi VAT. Ma to miejsce wówczas, gdy oczywiście zostało dokonane po 1 maja 2004 roku. 13. Czy zbycie udziału w zmodernizowanym budynku pochodzącym z lat 70. ubieg-łego stulecia przy jednoczesnym odliczaniu podatku VAT od wydatków na tę modernizację, może być zakwalifikowane do sprzedaży „towaru używanego” zwolnionego od podatku VAT? Zasadą jest zwolnienie od podatku VAT używanych towarów, do których należą także używane budynki, jeśli od zakończenia ich budowy minęło 5 lat oraz gdy w czasie ich budowy (nabycia) nie było podstaw do odliczeń. Dotyczy to także nabycia budynków w ogóle bez podatku naliczonego. Zasada ta ulega modyfikacji w sytuacji modernizacji budynku, ale tylko przy nakładach przekraczających 30% jego wartości początkowej i przy jednoczesnym istnieniu prawa do odliczeń podatku VAT od wydatków na tę modernizację. Wówczas dodatkowym warunkiem zwolnienia jest, aby budynek ten był użytkowany przez co najmniej 5 lat na działalność opodatkowaną. A zatem, jeżeli w czasie zbycia udziału w nieruchomości zabudowanej, czyli zbycia udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego, w przypadku gdy zbywany budynek: 1) był nabyty w latach 70., tj. bez podatku naliczonego, wynikającego z faktury zakupu, i tym samym nie było prawa do odliczeń, 2) był modernizowany przy nakładach przekraczających 30% wartości jego nabycia, 3) od wydatków na tę modernizację dokonywane były odliczenia podatku VAT, 4) był użytkowany dłużej niż 5 lat dla celów działalności opodatkowanej, to spełnia on warunek kwalifikujący tę nieruchomość jako towar używany. Wobec tego dostawa takiego udziału w nieruchomości zabudowanej, jak ta opisana w pytaniu, jest zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT. 14. Czy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wywłaszczenie prawa wieczystego użytkowania gruntu na cele publiczne, tj. na budowę drogi publicznej? Tak. Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu w drodze decyzji prawa użytkowania wieczystego. Może być ono dokonane, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. Wywłaszczenie dokonywane jest wyłącznie na cele publiczne, którym może być np. budowa drogi publicznej (krajowej, wojewódzkiej, powiatowej, gminnej). Wywłaszczenie prawa wieczystego użytkowania gruntu jest traktowane dla celów podatku VAT jako wywłaszczenie własności nieruchomości. Dokonywane jest ono na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami i następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej, odpowiadającym wartości tej nieruchomości. W ramach odszkodowania właścicielowi może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna. Wówczas w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości podaje się dodatkowo oznaczenie nieruchomości zamiennej, jej wartość oraz wysokość ewentualnej dopłaty. Różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji a wartością nieruchomości zamiennej wyrównuje się przez dopłatę pieniężną. Przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem VAT. Oznacza to, że każde przeniesienie prawa własności, także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji (woli) podatnika, znajdującej wyraz w czynności cywilnoprawnej, lecz z nakazu organu władzy publicznej, jest objęte podatkiem VAT (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT). W takim przypadku rolę wynagrodzenia (odpłatności) pełni odszkodowanie należne w zamian za towar, którego własność została w ten sposób przeniesiona. A zatem, wypłata odszkodowania (także przeniesienie własności części działki zamiennej) przez gminę na rzecz osoby fizycznej dokonującej czynności zbywania nieruchomości (tu: prawa wieczystego użytkowania gruntu) będzie podlegała opodatkowaniu stawką VAT 22%, gdyż dotyczy terenu przeznaczonego pod zabudowę. Podstawą opodatkowania będzie kwota odszkodowania lub wartość działki zamiennej. 15. Czy przekazywane przez gminę nieodpłatnie na własność budynki wzniesione na gruncie gminnym ze środków własnych użytkowników wieczystych podlegają podatkowi VAT? Z kodeksu cywilnego wynika, że budynki i inne urządzenia wzniesione przez wieczystego użytkownika na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym. Tym samym budynki i urządzenia znajdujące się na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste, których użytkownik nie wzniósł ani nie nabył przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, nie stanowią jego własności i nie są objęte prawem własności związanym z użytkowaniem wieczystym. Zgodnie z zasadą superficies solo cedit, stanowią one część składową nieruchomości, jeżeli są trwale z nią związane i dzielą los prawny nieruchomości. Jednocześnie z ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że budynki wzniesione przed 1 stycznia 1998 roku na gruncie gminnym ze środków własnych użytkowników wieczystych przekazywane są im nieodpłatnie na własność. Ma tu zatem zastosowania zasada, że także nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (w szczególności darowizny) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, ale tylko wówczas, gdy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności. A zatem, czynność nieodpłatnego przekazania budynku, od którego nabycia/budowy nie przysługiwało gminie prawo do odliczenia podatku naliczonego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. 16. Czy ustanawiając odrębną własność nowego lokalu mieszkalnego lub lokalu użytkowego wraz z prawem wieczystego użytkowania gruntów zastosowanie ma jednolita stawka podatku VAT, właściwa dla rodzaju lokalu (mieszkalnego 7% lub użytkowego 22%), czy też należy potraktować rozłącznie obydwa przedmioty sprzedaży, tj. własność lokalu i prawo wieczystego użytkowania gruntów? W budynkach wzniesionych na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym dopuszczalne jest ustanowienie własności lokali z jednoczesnym oddaniem w użytkowanie wieczyste ułamkowej części tego gruntu, jeżeli jego podział jest nieuzasadniony. Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym (art. 235 § 2 kc). Oznacza to, że ustanawiając odrębną własność lokalu mieszkalnego lub użytkowego w budynku postawionym na działce będącej przedmiotem wieczystego współużytkowania, należy uwzględnić treść ww. przepisu kodeksu cywilnego, zgodnie z którym prawo własności budynku lub jego części (tu lokalu mieszkalnego lub użytkowego) jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym. Ponadto, zarówno ustanowienie odrębnej własności lokalu (mieszkalnego lub użytkowego), jak i związane z nim ustanowienie prawa wieczystego użytkowania gruntu traktowane są w świetle przepisów o podatku VAT jako dostawa towarów. Należy zatem w pełnej rozciągłości zastosować do tych ustanowień art. 29 ust. 5 ustawy o podatku VAT. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Z przepisu tego wynika wymóg stosowania identycznej stawki podatku VAT na całą nieruchomość, czyli zarówno na część budynku (lokal), jak i na grunt. Ustanawiając zatem odrębną własność lokalu mieszkalnego lub lokalu użytkowego wraz z prawem wieczystego użytkowania gruntów, zastosowanie do całej tej transakcji powinna mieć jednolita stawka VAT właściwa dla rodzaju lokalu (mieszkalnego 7% lub użytkowego 22%). Nie należy w związku z tym traktować rozłącznie obydwu przedmiotów sprzedaży, tj. dostawy części budynku (ustanowienia odrębnej własności lokalu) i dostawy gruntu (ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntów). 17. Czy w przypadku jednoczesnej transakcji polegającej na zbyciu lokalu używanego wraz z ustanowieniem prawa wieczystego użytkowania gruntu możliwe jest zastosowanie do całej transakcji zwolnienia od podatku VAT? Czy też do opłat z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego zawsze musi mieć zastosowanie stawka 22%, niezależnie od tego, że zbycie lokalu związanego z tym prawem może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT jako towar używany? Ustanowienie prawa wieczystego użytkowania gruntu jest, a przynajmniej powinno być traktowane jako zbycie tego prawa. „Zbycie” należy bowiem traktować bardzo szeroko, jako każdą czynność odnoszącą się do instytucji użytkowania wieczystego, tj. sprzedaż, darowiznę, zniesienie współużytkowania wieczystego, zrzeczenie się, a także oddanie w użytkowanie wieczyste oraz inne przypadki przeniesienia lub ustanowienia prawa użytkowania wieczystego. Przy takim rozumieniu terminu „ustanowienia” prawa wieczystego użytkowania gruntu w sprawie znajdzie zastosowanie wprost zwolnienie od podatku VAT dotyczące „zbycia” prawa wieczystego użytkowania gruntu w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku (§ 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług). Przepis ten, przewidujący zwolnienie od podatku, musi się zatem odnosić także do czynności oddania gruntu w wieczyste użytkowanie (ustanowienia prawa). Zbycie prawa wieczystego użytkowania nie jest bowiem – jak często błędnie przyjmują organy podatkowe – inną czynnością prawną niż ustanowienie tego prawa. Potwierdził to WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 3 kwietnia 2007 r., I SA/Go 2085/05, uchylając dokonującą tego rozróżnienia decyzję interpretacyjną Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z 4 sierpnia 2005 r., nr 11-1/443/Z-13/05. W przypadku zatem jednoczesnej transakcji polegającej na zbyciu lokalu używanego wraz z ustanowieniem prawa wieczystego użytkowania gruntu możliwe jest zastosowanie do całej transakcji zwolnienia od podatku VAT. Do opłat z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego nie musi i nie powinna mieć zastosowania stawka 22%, jeśli zbycie lokalu związanego z tym prawem może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT jako towar używany. 18. Czy opodatkowaniu podatkiem VAT podlega zbycie pochodzącego z majątku prywatnego osób fizycznych prawa użytkowania wieczystego gruntu? Zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu następujące z majątku prywatnego osób fizycznych w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zob. wydaną w tej sprawie uchwałę NSA z 29 października 2007 r., FPS 3/07, dotyczącą zbycia gruntów pochodzących z majątku prywatnego osób fizycznych). Taka sytuacja wystąpiłaby również wtedy, gdyby te osoby prowadziły działalność gospodarczą i nie wykorzystywały tego prawa w prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. 19. Jak organy podatkowe określają obowiązek podatkowy od użytkowania wieczystego? W piśmie z 12 listopada 2007 r. (znak: ILPP1/443-115/07-2/HW) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że w przypadku oddania w użytkowanie wieczyste działki budowlanej opodatkowaniu stawką VAT 22% będzie podlegała całość świadczenia od nabywcy, na które będzie się składała zarówno pierwsza opłata, jak i należne opłaty roczne za cały okres użytkowania. Obowiązek podatkowy powstanie „jednorazowo” w dacie wydania towaru, a w sytuacji gdy dostawa towarów powinna być potwierdzona fakturą, z datą wystawienia faktury, nie później jednak niż w siódmym dniu, licząc od dnia wydania towaru. Ma to również zastosowanie, gdy zapłata za towar jest rozłożona na raty lub wręcz nie zostanie dokonana. Ustawa o podatku VAT w przypadku dostawy gruntów nie wiąże bowiem terminu powstania obowiązku podatkowego z dokonaniem zapłaty (z wyjątkiem kasowej metody rozliczeń). Ponieważ ustawa o podatku VAT nie przewiduje szczególnych terminów powstania obowiązku podatkowego dla czynności oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, obowiązek podatkowy powstaje z datą tego oddania (wydania towaru) lub wystawienia faktury. Podobnie orzekł Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie z 27 września 2007 r., znak: IBPP1/443-66/07/AW/KAN–224/08/07. 20. Jaki jest sposób przyporządkowania wieczystego użytkowania gruntu do różnego rodzaju budynków znajdujących się na tym gruncie, czyli używanych, zwolnionych od podatku VAT i podlegających opodatkowaniu stawkami podatku VAT? Jeśli na działkach znajdują się zarówno budynki/budowle, których sprzedaż podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak i takie, których sprzedaż jest zwolniona od tego podatku, to dokonując zbycia prawa wieczystego użytkowania tych działek należy określić, jaka część danej działki (gruntu) związana jest z budynkami/budowlami podlegającymi opodatkowaniu, a jaka ze zwolnionymi od podatku VAT. W związku z tym, że ani przepisy ustawy o podatku VAT, ani przepisy wykonawcze do tej ustawy nie zawierają żadnych wskazówek dotyczących sposobu wyliczenia tych części, możliwe jest przyjęcie różnych rozwiązań, np. według klucza powierzchniowego (udziału powierzchni budynków/budowli podlegających poszczególnym regulacjom dotyczącym opodatkowania w ogólnej powierzchni budynków/budowli znajdujących się na tej działce), według klucza wartościowego (udziału wartości budynków/budowli podlegających poszczególnym regulacjom dotyczącym opodatkowania w wartości ogółem wszystkich budynków lub budowli znajdujących się na tej działce). Zapowiadane przez Ministerstwo Finansów uproszczenia mają dotyczyć braku rozliczania na gruncie VAT transakcji pomiędzy podmiotami działającymi w ramach Grupy VAT – czyli rozliczenia pomiędzy podmiotami w grupie mają być neutralne podatkowo. Grupy VAT będą musiały składać mniej dokumentów. Ich przywilejem będzie też uproszczona ewidencja rozliczeń w grupie, a także korzyści finansowe z tytułu braku podatku VAT we wzajemnych rozliczeniach. Największe korzyści w takim przypadku powinny odczuć podmioty, które nie odliczają podatku VAT naliczonego lub odliczają VAT w części. Poprawić się też powinna płynność finansowa firm. Co istotne, dla rozliczeń w ramach Grupy VAT nie będzie również miał zastosowania mechanizm podzielonej płatności. Grupy VAT – zbyt wąski katalog podmiotów - Szumnie zapowiadane uproszczenie w ramach Grupy VAT będzie stanowić uproszczenie rozliczeń, jednakże pamiętać należy, że w pierwszej kolejności przepisy te znajdą zastosowanie do bardzo ograniczonego kręgu podatników. W początkowej fazie skorzystać będą mogły wyłącznie podmioty działające w ramach podatkowej grupy kapitałowej (PGK), mające siedzibę na terytorium kraju oraz oddziały podmiotów mających siedzibę poza terytorium kraju, w zakresie w jakim stanowią stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w kraju, które tworzą wraz z PGK – zwraca uwagę Magdalena Jastrowicz-Sury, doradca podatkowy, menadżer w Kancelarii TLA. Jej zdaniem, jeśli w ostatecznym kształcie przepisów katalog podmiotów uprawnionych do skorzystania z tych rozwiązań nie zostanie rozszerzony, finalnie z proponowanych uproszczeń w rzeczywistości skorzysta bardzo mało podmiotów. Zobacz również:Podatnicy VAT będą mogli łączyć się w grupy >>Grupa VAT złoży jedną wspólną deklarację >> Obecnie MF wskazuje, że możliwości korzystania zostaną rozszerzone na podmioty z grupy małych i średnich przedsiębiorstw oraz zostanie zmniejszone kryterium udziałowe do 50 proc. - Zapewne dopóki takie rozszerzenie katalogu podmiotów nie nastąpi, ciężko będzie ocenić realny efekt tych zmian dla przedsiębiorców – twierdzi Magdalena Jastrowicz-Sury. Ekspertka wskazuje jednocześnie, że w ramach Polskiego Ładu planowane są też zmiany w dotyczące PGK, więc one również automatycznie wpłyną na krąg podmiotów, które zdecydują się na korzystanie z opcji Grupy VAT. Zobacz procedurę w LEX: Warunki uprawniające do utworzenia podatkowej grupy kapitałowej > Pomysł dobry, ale wymaga poprawek - Zamysł utworzenia grup VAT – jak każdą szansę na ułatwienie rozliczeń wewnątrzgrupowych – powinniśmy oceniać pozytywnie. Biorąc pod uwagę, że aktualnie większość obrotu odbywa się pomiędzy podmiotami powiązanymi, wszystkie rozwiązania, które eliminują zbędne obowiązki administracyjne powinny przynieść korzyści dla przedsiębiorców – komentuje Bartosz Kubista, doradca podatkowy, adwokat, partner w Kancelarii GLC. Zobacz w LEX: LEX News: Podatkowa grupa kapitałowa a COVID-19 > Z wypowiedzi naszego rozmówcy wynika, że traktowanie każdej spółki wchodzącej w skład grupy podmiotów jako odrębnego podmiotu i odrębnego podatnika jest często podłożem problemów płynnościowych poszczególnych członków grupy. Choć w praktyce „wszystko zostaje w rodzinie”, różna sytuacja finansowa poszczególnych spółek często sprawia, że jedne spółki zobligowane są do ciągłej zapłaty znacznych kwot podatku należnego wynikającego z transakcji wewnątrzgrupowych, drugie (choćby dlatego, że swoje towary dostarczają poza granice kraju) muszą borykać się ze stałą walką o zwrot podatku naliczonego, co – nie ukrywajmy – w naszym kraju nie należy do zadań łatwych. Sprawdź w LEX: Jak prawidłowo ustalić wysokość zaliczki na podatek CIT po utracie statusu podatkowej grupy kapitałowej? > Utworzenie grupy VAT pozwoli traktować w VAT kilku podatników jak jedną całość. Skoro podmioty wchodzące w skład grupy będą musiały martwić się podatkiem od towarów i usług dopiero wtedy, gdy towary i usług wyjdą poza jej mury, powinno to zakończyć wynikające z tą problemy z zapłatą VAT. Dla niektórych spółek w grupach – na przykład centrum usług wspólnych, lub wyłącznie wewnętrznych dostawców – taka zmiana może oznaczać całkowite pozbycie się obowiązku zapłaty VAT należnego. - Podejrzewam, że grupy VAT będą się też wiązać z uproszczeniami administracyjnymi – jak rezygnacja z obowiązku wzajemnego fakturowania w ramach grupy. To mniej czasu na rozliczenia, a dzięki temu więcej czasu na prowadzenie biznesu – zaznacza Bartosz Kubista. Czytaj w LEX: VAT: trzy najważniejsze ostatnie wyroki TSUE > Przesłanki do stworzenia Grupy VAT Proponowane zmiany budzą jednak także wątpliwości i mają swoje wady. - Moje obawy budzi przede wszystkim konkretny kształt regulacji. Nie zapominajmy, że w podatku dochodowym od osób prawnych podobne rozwiązanie, jakim jest podatkowa grupa kapitałowa, istnieje już od dawna. I nie cieszy się zbytnią popularnością. Ilość wymogów, jakie trzeba spełnić, by dołączyć do szlachetnego grona PGK dla wielu przekracza oczekiwane korzyści, co sprawia, że dziś utworzono tylko kilkadziesiąt takich grup – zauważa Bartosz Kubista. Sprawdź w LEX: Czy jeśli jedna z kilku spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej raportuje schemat podatkowy w CIT, to czy na pozostałych spółkach PGK również ciąży obowiązek złożenia MDR-3? > Jak się okazuje, w proponowanej regulacji jest też wiele zwrotów niedookreślonych, które będą mogły być wykorzystywane, by zamykać podatnikom drogę do utworzeni grupy VAT. Choć w jednym z proponowanych wariantów grupę VAT mogą utworzyć tylko podmioty wchodzące w skład PGK (czyli z natury silnie powiązane), stworzenie grupy VAT jest dodatkowo obwarowane tym, by były one „ściśle powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie”. Bartosz Kubista twierdzi, że słowo „ściśle” może być traktowane jako wytrych, bo wskazuje na szczególną bliskość powiązań. Projekt wymaga dalej od podatników spełnienia innych wymogów co do powiązań, żądając, by działalność poszczególnych członków grupy miała „taki sam charakter” czy „uzupełniała się nawzajem”. Takie zwroty, zdaniem Bartosza Kubisty, mogą być interpretowane na wiele sposobów, a to nigdy nie wróży nic dobrego. Adam Bartosiewicz, Monika Smaga Sprawdź POLECAMY Obowiązek prowadzenia rozliczeń pozostanie Warto też zaznaczyć, że brak obowiązku wystawiania faktur wewnętrznych nie wyeliminuje całkowicie obowiązku prowadzenia rozliczeń wewnątrzgrupowych. - Te będą potrzebne dla innych celów. W efekcie, brak obowiązku wystawiania wewnętrznych faktur VAT zastąpi konieczność wystawiania not księgowych, czy innych dokumentów wewnętrznych. Papier zastąpi inny papier – punktuje Bartosz Kubista. Dodatkowo, utworzenie Grupy VAT będzie też wiązało się z obowiązkiem prowadzenia odrębnej ewidencji rozliczeń wewnątrzgrupowych. Dziś – cała sprzedaż i zakup wewnątrzgrupowy trafia do jednego worka z innymi transakcjami, więc całe rozliczenia wewnątrzgrupowe toczą się po prostu wspólnie z rozliczeniami na zasadach ogólnych. Po zmianach, podatnicy w grupie VAT będą de facto prowadzić dwie ewidencje – jedną dla celów sprzedaży poza grupę, drugą – wewnętrzną. Taki podział może w praktyce więcej utrudnić, niż ułatwić. Pozostaje też pytanie, jak na zmiany zareaguje rynek. Projektowane regulacje wskazują lakonicznie, że z jednej strony „dostawy towarów i świadczenie usług przez podmiot tworzący grupę VAT w stosunku do podmiotu spoza tej grupy uważa się za dokonane przez tę grupę”, z drugiej zaś „dostawy towarów i świadczenie usług na rzecz podmiotu tworzącego grupę VAT przez podmiot spoza tej grupy uważa się za dokonane na rzecz tej grupy”. - Wydaje się to oczywiste, ale pozostaje pytanie, czy kontrahenci grupy VAT będą w stanie bezproblemowo przejść do porządku dziennego z formalną zmianą w zakresie tego, kto jest ich VAT-owskim kontrahentem. Problemy typu „na kogo wystawić fakturę” mogą wydawać nam się prozaiczne, ale nie można ich lekceważyć – zauważa nasz rozmówca. Czytaj w LEX: Jak przejść z papierowego do nowoczesnego biura rachunkowego - nowe technologie w biurze rachunkowym > Konieczna podwójna ewidencja i problemy z JPK Problem potwierdza także Agnieszka Czernik, doradca podatkowy. Jej zdaniem, brak opodatkowania transakcji zachodzących wewnątrz grupy VAT i brak konieczności wystawiania faktur VAT (na rzecz not księgowych), nie oznacza bynajmniej uproszczeń i zmniejszonej liczby godzin pracy dla księgowych i doradców podatkowych i to zarówno w zakresie bieżącej ewidencji, rozliczeń w ramach JPK i wysyłki elektronicznej, ale także w zakresie przebudowy polityki rachunkowości i zakładowego planu kont. W myśl bowiem proponowanego art. 15a ust. 23 ustawy o VAT podmioty tworzące grupę VAT będą zmuszone do prowadzenia kolejnej ewidencji elektronicznej dla celów ujmowania tych czynności, które nie podlegały opodatkowaniu jako wewnątrzgrupowe. Ewidencja będzie wysyłana wyłącznie na żądanie organów podatkowych i najwyraźniej nie będzie zawierała kodów przewidzianych dla JPK, w tym także kodu TP, przewidzianego dla transakcji podmiotów powiązanych. Jednakże nie zwolni to z obowiązków w zakresie cen transferowych dla celów podatku dochodowego. - Z całą pewnością dużym wyzwaniem będzie połączenie co miesiąc wszystkich JPK poszczególnych spółek w jedno zbiorcze JPK ze szczególnym uwzględnieniem pierwszego okresu rozliczeniowego grupy VAT, w którym wystąpi konieczność ujęcia kwot podatku oraz różnicy podatków nierozliczonych przez poszczególne podmioty oraz kwoty wykazanych w deklaracjach składanych za ostatni miesiąc przed wejściem od grupy VAT – dodaje Agnieszka Czernik. Zobacz w LEX: Kalendarz najważniejszych zmian w podatkach w 2021 r. > Z projektowanych przepisów wynika także, że sama Grupa VAT też będzie mogła dokonywać nabyć towarów i usług związanych ze sprzedażą mieszaną. W takich przypadkach będzie musiała – już jako grupa, jako całość – określić proporcję dla grupy, która to proporcja wyrażona szacunkowo zostanie uzgodniona z naczelnikiem urzędu skarbowego. - Zatem w jednym JPK – obok proporcji jednostkowych poszczególnych podmiotów tworzących grupę VAT – będzie występowała jeszcze proporcja samej Grupy VAT. Sugerowałabym zapytać najpierw informatyków o stworzenie takich aktualizacji w programach dostępnych na rynku oraz księgowych, który będą musieli w taki sposób – uważając na opcje i algorytmy – zaksięgować każdą fakturę. Sugerowałabym również, aby autorzy pomysłów dotykających dziedziny prawa podatkowego musieli odbyć obowiązkowy, minimum roczny staż w biurach rachunkowych i kancelariach podatkowych na terenie całej RP jako niezbędny warunek do zatrudnienia w MF i tworzenia nowych projektów ustaw – konkluduje Agnieszka Czernik. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji. Poleskie organy podatkowe stoją na stanowisku, że roszczenie o zwrot wypłaconych ulg w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy jest czynnością znajdującą się poza VAT. Natomiast w ocenie Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) takie roszczenia o zwrot ulgi powinny być opodatkowane VAT. Opodatkowaniu VAT podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług. Zatem co do zasady powinna występować ekwiwalentność świadczeń. W związku z takim podejściem zasadniczo roszczenia o charakterze odszkodowawczym zostały wyłączone z przepisów ustawy o VAT, ponieważ w takich przypadkach brak jest ekwiwalentności – wypłata roszczenia odszkodowawczego następuje w związku z realizacją określonego zdarzenia. Jednakże jak pokazuje praktyka sądownicza, powyższa tematyka nie zawsze jest jednoznaczna. Ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie generują duże ryzyko podatkowe dla obu stron transakcji. Problematyka opodatkowania roszczeń o charakterze podobnym do roszczeń odszkodowawczych budzi wątpliwości nie tylko w Polsce, czego efektem jest sprawa, która zawisła przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Vodafone Portugal – Comunicações Pessoais SA; sprawa C‑43/19. Przedmiotem działalności spółki Vodafone jest świadczenie usług łączności elektronicznej, telefonii stacjonarnej i bezprzewodowego dostępu do internetu. Spółka w ramach swojej działalności zawiera umowy, z których niektóre obejmują specjalne promocje, tj. udzielenie specjalnych warunków przez określony minimalny okres. W zamian klienci zobowiązują się do korzystania z towarów i usług dostarczonych przez spółkę w tym okresie za tę cenę. Niedotrzymanie przez klientów okresu związania umową z przyczyn leżących po ich stronie powoduje konieczność zapłaty kwoty przewidzianej w umowie. Kwoty te mają charakter prewencyjny/odstraszający i obliczane są w sposób proporcjonalny do okresu trwania umowy. Czy wynagrodzenie za wcześniejsze rozwiązanie umowy podlega VAT? Główną osią sporu zakończoną pytaniem wstępnym do TSUE była konieczność ustalenia, czy kwoty będące przedmiotem postępowania głównego stanowią wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług podlegające podatkowi od towarów i usług. Innymi słowy, pytanie dotyczyło tego, czy kwoty otrzymane przez podmiot gospodarczy w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy z przyczyn leżących po stronie klienta należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisu art. 2 ust. 1 lit. c) oraz art. 9, 24, 72 i 73 Dyrektywy VAT. Pytanie to dotyczy także tematyki zwrotu ulg uzyskanych w związku z zawarciem umowy na preferencyjnych warunkach. Jakie stanowisko zajął TSUE? TSUE w wyroku z dnia 11 czerwca 2020 r. w sprawie C‑43/19 zwrócił uwagę, że kwoty będące przedmiotem postępowania głównego są obliczane według wzoru określonego w umowie, z zachowaniem określonych warunków. W związku z tym kwoty te nie odzwierciedlają automatycznie ani całkowitej wartości rat pozostających do spłaty na dzień rozwiązania umowy, ani kwot, które usługodawca otrzymałby do końca pierwotnego okresu. Dodatkowo wynikają one z ustawowych zapisów o konieczności zwrotu uzyskanych preferencji w odpowiedniej proporcji. TSUE wskazał, że w tym przypadku mamy do czynienia z dwoma świadczeniami. Z jednej strony Vodafone zobowiązała się do świadczenia na rzecz swoich klientów usług uzgodnionych w zawartych z nimi umowach i na korzystnych warunkach określonych w tych umowach. Z drugiej strony klienci zobowiązują się do płacenia miesięcznych rat przewidzianych w umowach oraz w razie potrzeby innych kwot należnych, w tym w szczególności w przypadku, gdy umowy zostały rozwiązane przed końcem okresu z winy klientów do zwrotu udzielonych ulg. W przypadku przedterminowego rozwiązania umowy TSUE uznał kwoty zwrócone przez klientów za część kosztu usługi, którą usługodawca zobowiązał się świadczyć swoim klientom. W tych okolicznościach celem obciążenia klientów tymi kwotami było analogicznie do miesięcznych rat umożliwienie korzystania z warunków handlowych wynikających z umowy w określonym czasie. TSUE zwrócił uwagę na ekwiwalentność świadczenia oraz integralność wynagrodzenia za wcześniejsze rozwiązanie umowy z wynagrodzeniem określonym w umowie, które klient zobowiązał się płacić. Tym samym TSUE potwierdził, że wynagrodzenie za wcześniejsze rozwiązanie umowy podlegać będzie opodatkowaniu VAT tak jak usługa pierwotnie świadczona. Komentarz Sprawa rozstrzygnięta przez TSUE może mieć znaczący wpływ na stanowisko fiskusa w kontekście tzw. ulg w telekomunikacji. Organy podatkowe w interpretacjach potwierdzały, że roszczenie o zwrot wypłaconych ulg w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy jest czynnością znajdującą się poza VAT (por. interpretacja indywidualna z dnia 27 września 2019 r. nr W ocenie TSUE takie roszczenia o zwrot ulgi powinny być opodatkowane VAT. Dlatego podatnicy, którzy zawierają umowy przewidujące, że w razie ich rozwiązania klient będzie musiał zwrócić kwoty stanowiące równowartość udzielonych ulg czy benefitów, powinni dokładnie je przeanalizować i zabezpieczyć np. poprzez wystąpienie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Autor: radca prawny Robert Nogacki Kancelaria Prawna Skarbiec Polecamy: Nowy JPK_VAT z deklaracją i ewidencją. Poradnik Gazety Prawnej 4/2020 Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE Podstawowe zasady podatku od towarów i usługPodatek od towarów i usług (dalej: VAT) jest to podatek z grupy podatków obrotowych, obciążający tzw. wartość dodaną w każdej fazie obrotu danym dobrem (towarem lub usługą). Zgodnie z brzmieniem art. 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), podatek VAT podlega harmonizacji w ramach UE. Jest to konieczne, ponieważ gdyby nie podjęto działań mających na celu zbliżenia systemów podatkowych państw członkowskich, to właśnie ten podatek mógłby stać się skutecznym narzędziem utrudniającym swobodny przepływ towarów oraz możliwość swobodnego świadczenia usług w ramach różnych państw Unii Europejskiej. Tak więc zniesienie różnic w systemach fiskalnych państw członkowskich było jednym z podstawowych i niezbędnych warunków prawidłowego funkcjonowania wspólnego rynku europejskiego. Prawodawca unijny mając świadomość konsekwencji pozostawienia status quo w tej kwestii zdecydował się na ustalenie wielu zasad, których muszą przestrzegać państwa członkowskie. Do podstawowych i fundamentalnych zasad rządzących tym podatkiem można zaliczyć: Zasada neutralności podatkuZakłada, iż co do zasady podatek VAT powinien być niedostrzegalny ekonomicznie (neutralny) dla przedsiębiorcy, który nie jest ostatecznym konsumentem towaru lub usługi. Oznacza to. że podmiot, który nie „zużywa” danego towaru lub usługi, a jedynie odsprzedaje dalej te dobra, nie powinien ponosić ciężaru ekonomicznego podatku. Zasada powszechności opodatkowaniaPolega na tym, że opodatkowaniu tym podatkiem powinien podlegać możliwie każdy obrót towarem lub usługą, a wszelkie zwolnienia, zarówno podmiotowe i przedmiotowe, powinny być traktowane jako wyjątek od reguły oraz interpretowane zacieśniająco. Zasada objęcia opodatkowaniem konsumpcjiJest to zasada związana z zasadą neutralności podatku. Zakłada ona, że podatek VAT powinien stanowić obciążenie dla konsumenta danych dóbr. Należy w tym celu odróżnić osobę prawnie zobowiązaną do zapłacenia podatku np. przedsiębiorcę dostarczającego dobra, oraz konsumenta jako osobę, która faktycznie ponosi ciężar ekonomiczny z tytułu tego podatku. Konsumenci nabywając towary i usługi płacą podatek VAT w cenie tych dóbr i dlatego często jest on dla nich niezauważalny. Na tym polega istota przerzucalności podatku od wartości dodanej. Osoba prawnie zobowiązana do zapłacenia podatku zwiększa swoje przychody o całość lub część podatku należnego, za pomocą cen lub innych kategorii ekonomicznych, na które ma wpływ. Zasada proporcjonalnej stawkiW podatku VAT stosuje się stawkę która jest proporcjonalna dla określonej kategorii dóbr. Zróżnicowanie stawek jest podyktowane różnymi względami ale zawsze zależy od rodzaju towaru lub usługi. Przykładem jest opodatkowanie niższą stawką żywności lub usług budownictwa, które objęte jest społecznym programem mieszkaniowym. Nie jest zatem możliwe uzależnienie stawki podatku od innych czynników takich jak np. wysokość osiągniętego obrotu. Zasada niezakłócania konkurencjiSkoro na rynku wspólnotowym powinny panować jednolite zasady dotyczące opodatkowania, to państwa członkowskie muszą mieć pewne ograniczenia co do zakresu stosowania zwolnień dotyczących podatku VAT. Przede wszystkim mogą zdecydować się na zwolnienie zarówno podmiotowe jak i przedmiotowe tylko w przypadkach, w których zezwala im na to prawo unijne. Niedopuszczalna jest zatem dowolność w regulowaniu tych kwestii przez państwa członkowskie, gdyż mogłoby to prowadzić do zachwiania spójności wspólnego systemu VAT w UE. Powyższe zasady wynikają z dorobku doktryny prawa unijnego, włączając w to orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Są to nadrzędne zasady, których przestrzeganie ma zagwarantować prawidłowe funkcjonowanie jednolitego rynku europejskiego, a zatem powinny być respektowane przez organy podatkowe państw zwrócić uwagę na fakt, iż instrumentem mającym zapewnić realizację wymienionych zasad jest prawo podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Jest to podstawowe prawo podatnika wynikające z mechanizmu i konstrukcji podatku VAT. Nie może być zatem traktowanie jako swojego rodzaju przywilej, czy też ulga podatkowa, a ograniczenie tego prawa może nastąpić jedynie w wyjątkowych organ podatkowy chciałby zakwestionować prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego, powinien dysponować odpowiednimi dowodami na uzasadnienie swoich działań, ponieważ jest to ingerencja w podstawowe zasady rządzące podatkiem DąbrowskiMłodszy konsultant podatkowyRussell Bedford Poland Opis Opis Bogaty zbiór zadań z rachunkowości finansowej z wprowadzeniem teoretycznym do każdego zagadnienia stanowi kontynuację i rozszerzenie zagadnień zawartych w części 1 Zasady rachunkowości – zbiór zadań z rozwiązaniami. Zalety publikacji, które pomogą w nauce rachunkowości: układ zbioru dostosowany do jednostki lekcyjnej: wprowadzenie, rozwiązane przykłady, zadania do rozwiązania (z miejscami do uzupełnienia); liczne tabele, zestawienia, schematy ewidencji ułatwiające zrozumienie i opanowanie poszczególnych zagadnień; odpowiedzi do wszystkich zadań zamieszczonych w opracowaniu są dostępne w formie suplementu elektronicznego (plik PDF), który można pobrać poprzez Internet, postępując zgodnie ze szczegółową instrukcją znajdującą się w książce. Treści zawarte w zbiorze są zgodne, w odpowiadającym im zakresie, z podstawą programową kształcenia w zawodach technik ekonomista (nr zawodu 331403) i technik rachunkowości (nr zawodu 431103). Zagadnienia przedstawione w zbiorze:1. Rozliczenia pieniężne (środki i rozliczenia pieniężne, weksle własne i obce, środki pieniężne w walutach obcych) 2. Rozrachunki (wycena, zasady ewidencji, odpisy aktualizujące wartość należności, ewidencja rozrachunków z pracownikami) 3. Materiały (wycena, ewidencja, stałe i zmienne ceny ewidencyjne) 4. Towary (wycena, ewidencja) 5. Aktywa trwałe (klasyfikacja, wycena, dokumentacja, amortyzacja środków trwałych – ujęcie bilansowe i podatkowe) 6. Koszty działalności (warianty ewidencji i rozliczania kosztów, rozliczanie kosztów zakupu, kosztów wydziałowych, kosztów produkcji pomocniczej, kosztów ogólnego zarządu i kosztów sprzedaży, rozliczenia międzyokresowe kosztów, kalkulacja kosztów) 7. Produkty pracy (wycena i ewidencja) 8. Inwentaryzacja (metody i terminy inwentaryzacji, klasyfikacja różnic inwentaryzacyjnych i zasady ich rozliczania i ewidencji) 9. Wynik finansowy (wynik ze sprzedaży, pozostała działalność operacyjna, działalność finansowa i wyniki nadzwyczajne, warianty ustalania wyniku finansowego, ustalanie zobowiązania podatkowego, odroczony podatek dochodowy) Powyższy opis pochodzi od wydawcy. Dane szczegółowe Dane szczegółowe Tytuł: Rachunkowość finansowa. Zbiór zadań z rozwiązaniami. Tom 2 Autor: Chałupczak Jolanta Wydawnictwo: ODDK Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Język wydania: polski Język oryginału: polski Liczba stron: 320 Numer wydania: I Data premiery: 2020-07-07 Rok wydania: 2020 Forma: książka Wymiary produktu [mm]: 290 x 15 x 206 Indeks: 35789369 Recenzje Recenzje Dostawa i płatność Dostawa i płatność Prezentowane dane dotyczą zamówień dostarczanych i sprzedawanych przez empik. Inne z tego wydawnictwa Najczęściej kupowane

podatek vat zadania z rozwiązaniami